การขับถ่ายเป็นเรื่องปกติที่ทุกคนต้องทำเป็นกิจวัตร แต่ในความเป็นจริงมีหลายคนเหมือนกันที่เรื่องการขับถ่ายไม่ใช่เรื่องของกิจวัตร เพราะบางคนกว่าจะถ่าย มี 3-5 วัน จนเวลาถ่ายออกมา มักพบความผิดปกติ เช่น มีเลือดปนมาพร้อมอุจาระ และคิดว่า อาจมาจากการเป็นริดสีดวงทวาร ทั้งที่ความผิดปกติดังกล่าวอาจเป็นภัยเงียบที่นำไปสู่โรคร้ายได้
มะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นมะเร็งที่พบบ่อยทั้งในไทยและทั่วโลก ส่วนใหญ่พบในคนที่อายุมากกว่า 50 ปี โดยผู้ป่วยจะขับถ่ายผิดปกติ เช่น ท้องผูก ท้องเสีย อุจจาระมีเลือด เป็นต้น ผู้ป่วยบางรายมาพบแพทย์เพราะเสียเลือดจนเป็นโลหิตจาง ส่วนมากจะพบมะเร็งบริเวณลำไส้ใหญ่ในช่องท้องมากกว่าลำไส้ตรง มะเร็งชนิดนี้เกิดจากการรับประทานอาหารไขมันสูงเป็นประจำและส่วนหนึ่งเกิดจากกรรมพันธุ์ มักรักษาไม่หายขาด ต้องใช้การส่องกล้องหรือวิธีอื่นเพื่อตรวจหาโรค และตัดเนื้อร้ายออกเพื่อป้องกันการลุกลามของโรค
การตรวจพบว่าป่วยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่นั้นมีตั้งแต่การพบหลังจากตรวจคัดกรอง และพบเมื่อมีอาการ เช่น การถ่ายอุจจาระเป็นเลือดซึ่งเป็นอาการเบื้องต้นที่คนไข้ส่วนใหญ่มาพบแพทย์และค่อนข้างวิตกกังวล บางคนถ่ายอุจจาระปนเลือดหรือบางคนถ่ายออกมาเป็นเลือดโดยไม่มีอุจจาระปนเลย ซึ่งการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือไม่นั้น ทำได้โดยการตรวจส่องกล้อง ซึ่งหากรู้สึกว่าเกิดความผิดปกติและตรวจสอบเจอได้เร็ว การหายขาดเป็นเรื่องที่ทำได้ โดยหากเจอในระยะที่ 1-2 ส่วนใหญ่ผู้ป่วยจะหายขาดได้
ใครควรได้รับการตรวจระบบทางเดินอาหาร
1. คนที่นิยมบริโภคเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะเนื้อแดง อาหารที่มีไขมันสูง กากใยน้อย
2. คนที่ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ และสูบบุหรี่
3. คนที่มีอาการลำไส้ระคายเคือง หรือลำไส้อักเสบเรื้อรัง
4. คนที่อายุ 50 ปีขึ้นไป
5. คนที่ครอบครัวเคยมีประวัติเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่
การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่
แนวทางในการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่มีด้วยกันหลายวิธี เช่น
1. การตรวจหาเลือดแฝงในอุจจาระ (Stool occult blood test)
2. การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ลำไส้ใหญ่ (CT Colonography)
3. การตรวจโดยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy)
มะเร็งลำไส้ป้องกันได้
แน่นอนว่ามะเร็งมีโอกาสเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนที่ปล่อยปละละเลยในการดูแลใส่ใจในพฤติกรรมการรับประทานอาหารของตัวเอง หากเราสามารถหลีกเลี่ยงอาหารจำพวกนี้ได้เช่น อาหารไหม้เกรียม อาหารมัน อาหารปิ้งย่าง เป็นต้น รวมถึงพฤติกรรมในการใช้ชีวิตที่จะทำให้ร่างกายอ่อนแอและเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งคือ การสูบหรี่ ดื่มเหล้า ไม่ออกกำลังกาย หากเปลี่ยนพฤติกรรมเหล่านี้ หันมาทานอาหารที่มีกากใยสูง ทานอาหารที่มีประโยชน์ ทานผักใบเขียวเยอะๆ ออกกำลังเป็นประจำสม่ำเสมอ ก็จะสามารถลดโอกาสเสี่ยงในการเป็นมะเร็งลำไส้ไปได้
มะเร็งลำไส้ใหญ่ไม่ใช่โรคที่น่ากลัว เพียงแค่เรามีพฤติกรรมการกินที่ถูกหลักโภชนาการและหลากหลาย หมั่นสังเกตตัวเองว่าการขับถ่ายเป็นปกติดีหรือไม่ และเมื่อพบความผิดปกติก็ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อจะรักษาได้อย่างทันท่วงที ส่วนใครที่ยังไม่มีอาการแสดง ควรตรวจสุขภาพและตรวจคัดกรองระบบทางเดินอาหาร เพื่อเป็นการป้องกันและห่างไกลมะเร็งในระบบทางเดินอาหาร
