Skip to content
การล้างจมูก เป็นวิธีทำความสะอาดโพรงจมูกด้วยการสวนล้างโดยใช้น้ำเกลือ เพื่อชำระสิ่งสกปรก เช่น น้ำมูก หรือสารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ ที่อยู่ภายในโพรงจมูกให้หมดไป ช่วยลดปัญหาน้ำมูกไหลลงคอ และอาการคัดจมูกได้เป็นอย่างดี
ทำไมต้องล้างจมูก?
การล้างจมูกด้วยน้ำเกลืออุ่น ๆ จะทำให้โพรงจมูกและบริเวณรูเปิดของไซนัสโล่งขึ้น จากการชำระล้างเอาสิ่งสกปรกที่เกิดจากการอักเสบในโพรงจมูกและไซนัสออกไป หลังจากล้างจมูกเรียบร้อยแล้ว ทั้งน้ำมูกที่ไหลออกมาข้างนอกและไหลลงคอจะบรรเทาลง อาการคัดจมูกก็จะน้อยลง อีกทั้งยังช่วยลดจำนวนเชื้อโรค ของเสีย สารก่อภูมิแพ้และสารที่เกิดจากปฏิกิริยาของร่างกายที่มีต่อสารก่อภูมิแพ้ได้อีกด้วย นอกจากนี้การล้างจมูกก่อนพ่นยาทุกครั้ง ยังทำให้ยาสัมผัสกับเยื่อบุจมูกได้มากขึ้น จึงออกฤทธิ์ได้ดีขึ้นอีกด้วย
ใครบ้างที่ควรล้างจมูก?
การล้างจมูกไม่ได้จำเป็นสำหรับคนที่เป็นโรคภูมิแพ้เท่านั้น แต่คนที่มีสุขภาพแข็งแรง ผู้ใหญ่ และเด็ก (ที่สามารถกลั้นหายใจ และสั่งน้ำมูกเองได้) ก็สามารถล้างจมูกได้เช่นกัน การล้างจมูก ควรทำก่อนใช้ยาพ่นจมูกเพื่อรักษาโรค หรือในกรณีที่เด็กหรือผู้ป่วย เป็นโรคที่เกี่ยวกับโพรงจมูก ควรทำการล้างจมูกอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคต่อไปนี้
– ผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้
– ผู้ที่เป็นไซนัสอักเสบ
– ผู้ที่เป็นหอบหืด พ่นยาเป็นประจำ
– ผู้ที่ต้องเผชิญมลภาวะ สูดดมฝุ่น ควันบ่อยๆ
– ผู้ที่เป็นหวัดคัดจมูก มีน้ำมูกหรือเสมหะมากๆ จนรบกวนการหายใจ
อุปกรณ์
– น้ำเกลือ (0.9% Normal Saline)
– ภาชนะที่ใส่น้ำเกลือ เช่น ลูกยางแดง, กระบอกฉีดยา (Syringe), จุกล้างจมูก
ขั้นตอนการล้างจมูก
1. ล้างมือและไซริงค์ให้สะอาด
2.เทน้ำเกลือใส่ในภาชนะที่สะอาด
3.ใช้ไซริงค์ดูดน้ำเกลือจากภาชนะที่สะอาดประมาณ 10-20 มิลลิลิตร ตามขนาดของไซริงค์ และโน้มตัวเหนือภาชนะรองน้ำ
4.ดันไซริงค์ให้แนบสนิทกับรูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง แล้ว “กลั้นหายใจ ก้มหน้า อ้าปาก” หรือร้อง อา—
5.ค่อย ๆ ฉีดน้ำเกลือเข้ารูจมูก น้ำเกลือจะไหลเข้าไปในโพรงจมูก และไหลออกทางรูจมูกอีกด้านหนึ่ง
6.สั่งน้ำมูกที่ค้างอยู่ออกเบา ๆ บางคนอาจมีน้ำเกลือบางส่วนไหลออกทางปากให้บ้วนทิ้งไป
7.ล้างจมูกอีกข้างหนึ่ง ด้วยขั้นตอนแบบเดียวกัน
8.ทำซ้ำโดยล้างจมูกสลับกันไปมา หรือล้างจนกว่าจะรู้สึกหายใจโล่ง ไม่มีน้ำมูก
ประโยชน์ของการล้างจมูก
– ช่วยกำจัดมูกเหนียวข้นที่ตกค้างอยู่ในโพรงจมูก ทำให้จมูกให้สะอาดขึ้น
– บรรเทาอาการหวัดเรื้อรังให้ทุเลาลง
– ป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคที่อยู่ภายในโพรงจมูก
– ป้องกันการลุกลามของอาการไซนัสไม่ให้ลงไปยังปอด
– ลดปริมาณเชื้อโรค ของเสีย และสารก่อภูมิแพ้ต่างๆ
– เพิ่มความชุ่มชื้นให้กับเยื่อบุโพรงจมูก
– บรรเทาอาการแน่นจมูกหรือหายใจไม่ออก ให้หายใจโล่งขึ้น
– บรรเทาอาการระคายเคืองที่เกิดขึ้นในโพรงจมูก
– เพิ่มประสิทธิภาพของยาพ่นจมูก เพราะยาจะทำงานได้ดีขึ้นเมื่อจมูกโล่งสะอาด
ข้อควรระวังเมื่อล้างจมูก
– ควรใช้น้ำเกลือ Sodium Chloride 0.9% ชนิดปราศจากเชื้อ เท่านั้น เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำซ้อนและไม่ระคายเคืองโพรงจมูก
– ห้ามใช้น้ำเปล่าล้างจมูก เพราะจะทำให้เกิดอาการสำลักน้ำ และแสบโพรงจมูก
– ไม่ควรฉีดน้ำเกลือแรง เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองโพรงจมูก หรือโพรงจมูกอักเสบได้
– ควรสั่งน้ำมูกและเช็ดจมูกเบา ๆ เพราะการสั่งน้ำมูกแรง ๆ อาจทำให้เกิดอาการหูอื้อหรือหูอักเสบได้ และขณะที่สั่งน้ำมูกไม่ควรอุดรูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง ควรสั่งพร้อมกันทั้งสองข้าง
– หากต้องการใช้ยาพ่นหลังจากล้างจมูก ควรรอให้โพรงจมูกแห้งก่อนอย่างน้อย 3-5 นาที จึงพ่นยา
การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือเป็นการชำระล้างสิ่งสกปรกที่อยู่ภายในจมูกออกไป ช่วยลดจำนวนเชื้อโรค ของเสีย และสารก่อภูมิแพ้ สามารถทำได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ และสามารถล้างได้บ่อย ๆ เมื่อมีอาการคัดจมูก หรือวันละ 2 – 3 ครั้ง โดยไม่เป็นอันตรายแต่อย่างใด
